DE DIGITALE BAROMETER VAN DE FEDERALE OVERHEID

De permanente verhoging van onze levensstandaard gaat gepaard met een toenemend handelsverkeer. Dat leidt op zijn beurt weer tot een stijging van het aantal administratieve documenten, in de eerste plaats van facturen. In België worden jaarlijks 1 miljard facturen uitgewisseld. De automatische verwerking van die facturen zou per jaar zowat 3,5 miljard euro kunnen opleveren. Dat is dus een belangrijke inzet.

Een dergelijke veralgemening van e-facturatie is slechts mogelijk als het aanbod aan IT-producten en IT-diensten aanzienlijk evolueert, wat op zijn beurt afhangt van voldoende vraag om de noodzakelijke investeringen te rechtvaardigen. Kortom, de veralgemening van e-facturatie is een complexe maar tegelijk veelbelovende uitdaging.

Alle Belgische overheidsniveaus samen vertegenwoordigen 16% van het BBP. Ze onderhandelen met een uiterst grote groep economische actoren. Ze worden dus als eerste getroffen door het gebrek aan harmonisatie en standaardisatie van de bestaande e-facturatieoplossingen. Ze hebben dus zowel de motivatie als de middelen om de leveranciers van informaticaproducten en -diensten aan te sporen om met hun aanbod de veralgemening van e-facturatie te bevorderen. Ze zouden er elk jaar 1 miljard euro bij winnen.

In dat kader werken de verschillende overheidsniveaus sinds 2012 samen om maatregelen te implementeren ter bevordering van de veralgemening van e-facturatie. Op federaal niveau situeert e-facturatie zich in het luik "digitale economie" van het "Digital Belgium” plan van minister De Croo. In nauwe samenwerking met de minister en met de andere administraties, en na een proeffase in 2013-2014, heeft het Digital Transformation Office (DTO) van de Federal Overheidsdienst Beleid & Ondersteuning (BOSA), dat de IT-aspecten van het dossier moet onderzoeken, gewezen op het bestaan van een interoperabiliteitsframework (PEPPOL). Daarmee zou de veralgemening binnen een redelijke termijn mogelijk kunnen worden. Deze dienst leidt een sensibiliseringsprogramma dat zich richt tot verschillende doelgroepen, met voorop de informaticasector en overheden, en heeft tot doel om die groepen ertoe te brengen zich eveneens bij dat framework aan te sluiten. Meer informatie over het PEPPOL-framework en het gebruik ervan in de Belgische context vindt u op de pagina van de Belgische PEPPOL-autoriteit (momenteel alleen in het Engels beschikbaar).

Mercurius is een fundamenteel onderdeel van het programma. Mercurius is een uitwisselingsplatform “business to government”. Het garandeert een uniforme interface voor elke e-facturatie van de bedrijven naar de administraties, op alle overheidsniveaus. Dankzij zijn perfecte afstemming met het PEPPOL-framework kan elk bedrijf dat naar de overheden kan e-factureren eender welke andere (privé)klant rechtstreeks e-factureren zodra dat framework een vaste waarde zal zijn geworden. Het beschikt over een portaal, om er in de eerste plaats voor te zorgen dat elk bedrijf met absolute betrouwbaarheid de afhandeling en verwerking van zijn e-facturen naar alle administraties centraal kan opvolgen. Bovendien kunnen leveranciers, die nog niet de aangepaste IT-apparatuur hebben, hun facturen indienen via een formulier op het portaal – tot dat ze wel over de nodige apparatuur beschikken. Meer informatie over Mercurius vindt u op de homepage van het Mercuriusportaal. U vindt er ook vele links naar andere relevante informatiebronnen.

Op 19 april 2019 treedt richtlijn2014/55/EU in werking. Die verplicht de overheden om elke e-factuur te ontvangen conform de Europese norm die het Europees Comité voor Normalisatie heeft ontwikkeld. Die verplichting ligt in de lijn van het hierboven beschreven nationale beleid. Dankzij het Mercuriusplatform kunnen de overheden de technische problemen die uit die verplichting kunnen voortvloeien, beperken. Momenteel wordt de richtlijn in Belgisch recht omgezet.

Identificatie vandaag

Om toegang te krijgen tot online overheidstoepassingen, beschikken burgers momenteel over betrouwbare identificatiemogelijkheden - digitale sleutels – van CSAM (de toegangspoort tot de diensten van de overheid) aangeboden door FOD Beleid & Ondersteuning (BOSA).

Als burger kan je aanmelden met verschillende digitale sleutels zoals de elektronische identiteitskaart of een afgeleide digitale sleutel zoals een token, een time based one time password (TOTP), een SMS one time password of de eID unconnected oplossing.

Om deze afgeleide digitale sleutels te activeren is er steeds een initiële identificatie, via een kaartlezer, vereist van de elektronische identiteitskaart. Via deze digitale sleutels is het ook mogelijk om aan te melden op een smartphone, maar dit is relatief complex en weinig gebruiksvriendelijk.

Mobiele identificatie van morgen

Daarom bieden we gebruikers nu de mogelijkheid van mobiele identificatie aan, die je op eenvoudige en snelle wijze toelaat om met je smartphone of tablet aan te melden bij online overheidstoepassingen. Hiervoor is een afgeleide digitale sleutel niet nodig en wordt het proces dus veel eenvoudiger.

Het aanbieden van een mobiele identificatie vormt een essentiële hefboom voor een digitale en verbonden overheid en behoort tot de doelstellingen van het digitale plan van Minister De Croo “Digital Belgium”.

Om mobiele identificatie mogelijk te maken, heeft de FOD BOSA het koninklijk besluit van 22 oktober 2017 ontwikkeld. Dit KB voorziet in de erkenning van private elektronische identificatiediensten, voornamelijk mobiele diensten. Samenwerking met private partners zorgt ervoor dat de overheid haar kosten onder controle kan houden en innovatie stimuleren. Deze externe identificatiediensten, ontwikkeld en uitgebaat door de privésector, worden toegevoegd aan het CSAM platform van de FOD BOSA en zijn een aanvulling op de reeds bestaande set van beschikbare digitale sleutels.

Het koninklijk besluit beschrijft de erkenningsvoorwaarden, de procedure en de rechten en plichten van de erkenning.

Het erkennen van deze private elektronische identificatiediensten biedt een meerwaarde voor de gebruiker, aangezien dezelfde identificatieservice gebruikt kan worden dan diegene die ze gebruiken om zich aan te melden op private online toepassingen, zoals bijvoorbeeld hun bank, online winkel, ...

Dankzij deze mobile identificatie apps kan elke Belg online ondubbelzinnig zijn identiteit bewijzen (ik ben wie ik zeg te zijn), of hij nu een betaling in een webshop doet of online een overheidsformulier invult/zendt.

Er zijn vandaag al een aantal online identificatietoepassingen van privéspelers beschikbaar op de markt. Andere privébedrijven zijn nog volop bezig met de ontwikkeling hiervan.

“Elke kandidaat voor erkenning van een private elektronische identificatiedienst dient een dossier voor erkenning in te dienen. Meer informatie hierover is te vinden op https://bosa.belgium.be/nl/nieuws/koninklijk-besluit-van-22-oktober-2017”. Binnenkort wordt de erkenning van de eerste private elektronische identificatiedienst verwacht. U verneemt het op deze website.

De intelligente webformulieren (IWF) voor het opmaken van online formulieren met voorinvulling maken het voor burgers en bedrijven makkelijker wanneer ze een beroep doen op de dienstverlening van de federale overheid. Het bespaart hen tijd en opzoekingswerk.

De zogenaamde intelligente webformulieren tonen automatisch de beschikbare gegevens op het scherm, zodat de aangelogde burger of ondernemer deze niet opnieuw moet invullen. Het gaat om informatie die bijvoorbeeld opgenomen is in het Rijksregister, of in het verleden al werd ingegeven. De burger of ondernemer vervolledigt enkel de velden die naar nieuwe informatie vragen. Mits toestemming van de gebruiker (opt-in) wordt informatie uit verschillende bronnen opgevraagd zonder dat hij of zij deze dient op te zoeken.

Deze toepassing is zo gemaakt dat ze leidt tot een sneeuwbaleffect: telkens wanneer burgers en ondernemers instemmen met bewaring van nieuwe gegevens, vergroot de verzameling van beschikbare data en groeit het potentieel van hergebruik en tijdswinst in nieuwe formulieren. Als neveneffect wordt verwacht dat de kwaliteit en consistentie van de verstrekte informatie verbeteren.

Wanneer we dit toepassen voor enkele tientallen of honderden formulieren die elk jaarlijks door duizenden burgers en ondernemers worden ingevuld, realiseren we een aanzienlijke tijdswinst voor individu en administratie.

ONLY ONCE

De elektronische formulieren met voorinvulling kaderen in de toepassing van de ‘Only once-wet’. Die wet is sinds 2014 van kracht en garandeert het principe van eenmalige gegevensinzameling door federale overheidsdiensten. Om van de vooringevulde online formulieren gebruik te kunnen maken zal de gebruiker van de overheidswebsite zich moeten identificeren met de elektronische identiteitskaart, een tijdelijk gegenereerd wachtwoord, de ongeconnecteerde kaartlezer of het token.

OPEN SOURCE: EEN GOEDKOPER ALTERNATIEF

DG Digitale Transformatie stelt deze toepassing ter beschikking van de federale overheidsdiensten die ze op hun beurt kunnen gebruiken in hun dienstverlening aan burger en onderneming. De voorgestelde oplossing werkt op basis van open source-producten en maakt op die manier dure software licenties overbodig. Het gebruik van open standaarden garandeert dat de formulieren met een grote verscheidenheid van bestaande systemen kunnen communiceren.

De toepassing is zo ontworpen dat het aanmaken van extra formulieren relatief snel en goedkoop gaat. De formulieren zelf zijn zodanig opgesteld dat ze ook goed werken via tablet en smartphone en toegankelijk zijn voor mensen met een handicap.

Kom meer te weten over intelligente webformulieren

KENMERKEN

GEBRUIKERS

Alle departementen van federale overheidsdiensten en -instellingen, die informatie opvragen bij, of verstrekken aan burgers of ondernemers.

VOORWAARDEN

Doorlopen van het volgende traject: